W piątek, 23 maja 2025 roku, w Gomunicach odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej kolejarzom – żołnierzom Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej, pochodzącym z terenu gminy Gomunice. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych.
Wydarzenie rozpoczęło się o godz. 13:00 mszą świętą w kościele parafialnym w Gomunicach, koncelebrowaną m.in. przez kapelana 9. Łódzkiej Brygady Obrony Terytorialnej. Następnie uczestnicy przeszli pod figurkę Matki Boskiej Kolejarskiej na Wielkim Borze, gdzie odsłonięto tablicę poświęconą pamięci kolejarzy – żołnierzy ZWZ-AK, w tym ppor. Stefana „Sowy” Borowieckiego oraz jego towarzyszy walki.
Po odegraniu hymnu państwowego prof. Marcin Lasoń z Fundacji Sprzymierzeni z GROM przybliżył historię 57. plutonu sabotażowo-dywersyjnego ZWZ-AK w Gomunicach, który prowadził m.in. rejestry transportów, przewoził materiały propagandowe i przeprowadzał akcje sabotażowe. Podkreślono znaczenie upamiętniania tych działań dla budowania świadomości historycznej i obywatelskiej mieszkańców oraz wsparcia morale współczesnych żołnierzy.
Tablicę odsłonili: pisarka Joanna Bator – wnuczka ppor. Borowieckiego, przedstawiciel kolejarzy Ryszard Zawisza oraz Wójt Gminy Gomunice Paweł Olejniczak. Poświęcenia dokonał ks. proboszcz Andrzej Molenda. Głos zabrała m.in. Joanna Bator, dzieląc się osobistymi wspomnieniami, oraz przedstawiciel maszynistów, podkreślając wkład kolejarzy w walkę o niepodległość.
Na zakończenie odbyło się złożenie kwiatów i wieńców, odegrano „Śpij kolego”, a Wójt dziękując uczestnikom, przypomniał, że bez znajomości historii nie ma przyszłości narodu. Spotkanie zakończyło się poczęstunkiem i rozmowami w przedszkolu w Gomunicach.
Wśród uczestników uroczystości znaleźli się m.in.:
przedstawiciele wojska (w tym dowódcy 25 BKP i 9 ŁBOT), Fundacji Sprzymierzeni z GROM, rodziny bohaterów, samorządowcy, kolejarze, młodzież szkolna i mieszkańcy gminy. Obecne były też poczty sztandarowe kolejarzy, strażaków i Związku Maszynistów.
Fundatorzy tablicy
Tablica została ufundowana przez ponad 80 kolejarzy z terenu gminy, a organizację wsparły: Fundacja Sprzymierzeni z GROM, Gminna Biblioteka, szkoły i przedszkole w Gomunicach oraz pracownicy referatu gospodarki komunalnej. Posterunki honorowe wystawili żołnierze 9 ŁBOT i kolejarze. Uroczystość prowadził Robert Bąkowicz.
Tablica upamiętnia pięciu kolejarzy: podporucznika Stefana Borowieckiego ps. „Sowa”, Ignacego Godlewskiego, Bronisława Jastrzębskiego, Przemysława Pękosławskiego oraz Juliana Ziębę. Ich działalność konspiracyjna w strukturach ZWZ–AK stanowi ważny element lokalnej historii walki o niepodległość. Podczas przemówienia zwrócono uwagę na działania, które wykonywali żołnierze-kolejarze:
– prowadzenia rejestru transportów kolejowych, szczególnie wojskowych;
– przewożenia materiałów propagandowych, przede wszystkim gazetek oraz prawdopodobnie rozkazów i meldunków;
– niszczenie wagonów kolejowych i lokomotyw;
– wykonywania akcji egzekucyjnych na terenie pociągów i/lub dworców kolejowych.
Tablica upamiętniająca ich nosi następującą treść:
Pamięci kolejarzy, bohaterów żelaznych szlaków, organizatorów i żołnierzy pierwszego oddziału sabotażowo–dywersyjnego Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej na terenie Gomunic, w tym dowódcy ppor. Stefana Borowieckiego ps. „Sowa” oraz Ignacego Godlewskiego, Bronisława Jastrzębskiego, Przemysława Pękosławskiego i Juliana Zięby, którzy za walkę z niemieckim okupantem płacili najwyższą cenę, w tym życia i męki w obozach koncentracyjnych, by ich nazwiska i czyny, których celem było odzyskanie niepodległości Ojczyzny, były znane i wspomniane przez pokolenia.
Wdzięczni i pamiętający kolejarze z terenu gminy Gomunice
Fundacja Sprzymierzeni z GROM
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Gomunicach i wpisuje się w szersze działania upamiętniające żołnierzy Armii Krajowej oraz Konspiracyjnego Wojska Polskiego z regionu. W ramach tych inicjatyw, w ostatnich latach odsłonięto również inne tablice pamiątkowe, m.in. w Kocierzowach, gdzie uhonorowano żołnierzy AK oraz załogę samolotu Halifax JP-226 „U”, który w 1944 roku dokonał zrzutu materiałowego dla oddziałów podziemia niepodległościowego.
Uroczystości takie stanowią istotny element pielęgnowania pamięci historycznej oraz edukacji patriotycznej w regionie.
Źródło: Gminna Biblioteka Publiczna w Gomunicach
Dodaj komentarz